Triều đình Triều Konbaung

Vương triều Konbaung là một chế độ quân chủ chuyên chế. Cũng như một số nước trong Đông Nam Á, khái niệm truyền thống về vương quyền đã hướng tới Chakravartin (Quân chủ quyền năng) tạo ra hệ thống mandala hoặc vùng đất quyền năng trong vũ trụ Jambudipa (Nam Thiệm Bộ Châu) của riêng mình, cùng với việc sở hữu voi trắng cho phép họ nhận danh hiệu Hsinbyushin hay Hsinbyumyashin (Chúa tể của những con voi trắng), đã đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động của Konbaung. Trên thực tế là mối đe dọa các cuộc đột kích định kỳ và hỗ trợ các cuộc nổi loạn cũng như sự xâm lược và áp đặt quyền thống trị tới các vương quốc láng giềng Mon, Tai Shans và Manipuris.

Phân cấp hành chính

Vương quốc được chia thành các tỉnh gọi là myo (မြို့). Các tỉnh này được quản lý bởi Myosa (မြို့စား), là thành viên của gia đình hoàng gia hoặc các quan chức cấp cao nhất của Hluttaw. Họ thu thuế cho triều đình hoàng gia, trả cho Shwedaik (Ngân khố Hoàng gia) theo từng đợt cố định và giữ lại bất cứ thứ gì còn sót lại. Mỗi myo được chia thành các huyện gọi là taik (တိုက်), bao gồm các tập hợp các làng được gọi là ywa (ရွာ).

Các tỉnh ven biển ngoại vi của vương quốc (Pegu, Tenasserim, MartabanArakan) được quản lý bởi một Tổng trấn gọi là Myowun, người được nhà vua bổ nhiệm và sở hữu các quyền lực dân sự, xét xử, biện lý và quân sự. Các hội đồng cấp tỉnh (myoyon) bao gồm myo saye (thư lại thị trấn), nakhandaw (thụ mệnh giả hoàng gia), sitke (thủ lĩnh chiến tranh), htaunghmu (cai ngục), ayatgaung (quản hạt) và dagahmu (khán môn nhân). Mỗi tỉnh được chia thành các huyện gọi là myo, mỗi huyện do một myo ok (nếu được bổ nhiệm), hoặc bởi myo thugyi (nếu là cha truyền con nối). Tổng trấn Pegu được hỗ trợ bởi một số quan chức bổ sung, bao gồm akhunwun (thuế sứ), akaukwun (khố sứ) và yewun (thủ cảng sứ).

Các lãnh địa triều cống xa xôi ở rìa vương quốc trên thực tế có quyền tự trị và do nhà vua quản lý trên danh nghĩa. Những nhóm này bao gồm người nói tiếng Tai (nơi đã trở thành bang Shan trong thời kỳ cai trị của Anh), các vương quốc Palaung, Kachin và Manipuri. Các thân vương triều cống của những vương quốc này thường xuyên cam kết trung thành và cống nạp cho các vị vua Konbaung (thông qua các nghi lễ gọi là gadaw pwedaw) và được ban cho các đặc quyền của hoàng gia và được chỉ định là sawbwa (từ Shan saopha, 'chúa tể của bầu trời'). Đặc biệt, các gia đình Shan sawbwas thường xuyên kết hôn với tầng lớp quý tộc Miến Điện và có quan hệ mật thiết với triều đình Konbaung.

Cơ quan hoàng gia

Triều đình được quản lý tập trung bởi một số cơ quan cơ mật của hoàng gia, theo mô hình đã được thiết lập trong vương triều Taungoo.

Hluttaw (လွှတ်တော်, "triều đình") giữ các chức năng lập pháp, quản lý xét xử, quản lý hoàng gia theo sự ủy quyền của quốc vương. Các phiên họp tại Hluttaw được tổ chức 6 giờ sáng hàng ngày, thường kéo dài từ 6 đến 9 giờ sáng và từ trưa đến 3 giờ chiều. Danh sách theo thứ hạng, Hluttaw bao gồm:

  • Đứng đầu triều đình - quốc vương, thái tử, thân vương cấp cao, đứng đầu Hluttaw với tư cách là người đứng đầu danh nghĩa.
  • Wunshindaw (ဝန်ရှင်တော်, Tể tướng) - từng là Thừa tướng Hluttaw, một chức vụ được lập dưới thời trị vì của Mindon Min và đáng chú ý nhất là Kinwun Mingyi U Kaung
  • Bốn Wungyi (ဝန်ကြီး, Thượng thư) - quản lý các vấn đề quản lý chính sự của Hluttaw
    • Bốn Wundauk (ဝန်ထောက်, Thị lang) - chức vụ phó của Wungyi
  • Myinzugyi Wun (မြင်ဇူးကြီးဝန်, Thượng thư Binh mã) - là chức vụ cao nhất quản lý quân đội trung ương, giám sát Tatmadaw.
  • Athi Wun (အသည်ဝန်, Thượng thư Athi) - chịu trách nhiệm phân bổ nguồn lao động và huy động những người dân thường đóng thuế, được gọi là athi, trong thời chiến

Byedaik (ဗြဲတိုက်, "viện học sĩ") chức năng như là Viện Cơ mật xử lý các công việc nội bộ của triều đình và cũng là người đối thoại giữa nhà vua và các cơ quan hoàng gia khác. Byedaik bao gồm:

  • Tám Atwinwun (အတွင်းဝန်, Thượng thư nội vụ)- thông báo các công việc thương mại của Hluttaw cho nhà vua, điều hành các giao dịch nội bộ về các công việc chung liên quan đến triều đình
  • Thandawzin (သံတော်ဆင့်, Hàn lâm học sĩ) - thực hiện các nhiệm vụ thư ký và tham dự các buổi yết kiến ​​của nhà vua để ghi chép sắc chỉ của nhà vua và chuyển chúng đến Hluttaw để tuyên cáo
  • Simihtunhmu (ဆီမီးထွန်းမှူး, Tổng quản nội vụ) - giữ danh sách tất cả những người ngủ trong cung điện
  • Hteindeinyanhmu (ထိန်းသိမ်းရေးမှူး, Quản vụ Hoàng cung) - thực hiện các công việc liên quan đến vật dụng hoàng cung.

Shwedaik (ရွှေတိုက်) là Ngân khố Hoàng gia, đóng vai trò là kho chứa kim loại quý và kho báu của nhà nước. Hơn nữa, Shwedaik còn lưu giữ kho lưu trữ của nhà nước và duy trì nhiều tài liệu khác nhau, bao gồm gia phả chi tiết của các quan chức cha truyền con nối và các báo cáo điều tra dân số. Shwedaik bao gồm:

  • Shwedaik Wun (ရွှေတိုက်ဝန်) - Thượng thư tài chính
  • Shwedaik Saw (ရွှေတိုက်စော) - Thống sứ ngân khố
  • Shwedaik Kyat (ရွှေတိုက်ကြပ်) - Quản sự ngân khố
  • Shwedaik Saye (ရွှေတိုက်စာရေး) - Thư lại ngân khố
  • Shwedaik Thawkaing (ရွှေတိုက်သော့ကိုင်) - Thủ vệ ngân khố

Cơ quan nội chính hoàng gia

Mỗi cơ quan hoàng gia bao gồm một đoàn tùy tùng lớn gồm các quan chức cấp trung và cấp thấp chịu trách nhiệm về các công việc hàng ngày. Chúng bao gồm:

  • Nakhandaw (နားခံတော် Tổng vụ) - chịu trách nhiệm truyền đạt thông tin liên lạc đến và đi từ Vua và Hluttaw. Cũng đóng vai trò trung gian giữa các cơ quan hoàng gia và giữa vua và các thượng thư. Báo cáo thu thập, sắp xếp, giải thích, đọc tuyên ngôn tại các cuộc họp chính thức, chuyển lệnh cho các hội đồng cấp tỉnh
  • Sayedawgyi (စာရေးတော်ကြီး; Đại lục sự) - thực hiện công việc điều hành và điều tra sơ bộ xét xử

[3]

    • Saye (စာရေး; lục sự)
  • Ameindawgyi (အမိန့်တော်ကြီး) - chuẩn bị và ban hành các sắc lệnh của hoàng gia sau khi thực hiện các bước chuẩn bị cần thiết.[3]
  • Athonsaye (အသုံးစာရေး) - giám sát việc xây dựng và sửa chữa tất cả các tòa nhà công cộng[3]
  • Ahmadawye (အမှတ်တော်ကြီး) - dự thảo các sắc lệnh và thư sẽ được phát hành bởi Hluttaw

[3]

  • Awayyauk (အဝေးရောက်) - tiếp nhận và đọc những lá thư từ xa trước khi đệ trình lên các thượng thư[3]
  • Thandawgan (သံတော်ခံ) - các quan chức nghi lễ nhận thư thay mặt nhà vua[4]

và có 3 hạng quan chức nghi lễ:

  1. Letsaungsaye - đọc danh sách các lễ vật dâng lên Nhà vua tại các buổi lễ của hoàng gia[4]
  2. Yonzaw - sắp xếp các buổi lễ hoàng gia và khách mời của nhà vua[4]
  3. Thissadawge - ban hành lời thề trung thành cho những người tham gia phục vụ hoàng gia[4]

Triều đình hoàng gia

Xã hội Konbaung tập trung vào nhà vua, người đã lấy nhiều vợ và sinh nhiều con, tạo ra một gia đình hoàng gia lớn mạnh, hình thành cơ sở quyền lực của vương triều và gia tăng ảnh hưởng trong triều đình. Nó cũng đặt ra các vấn đề về kế vị cũng thường dẫn đến các vụ thảm sát hoàng gia.

Lawka Byuha Kyan' (လောကဗျူဟာကျမ်း), còn được gọi là Inyon Sadan (အင်းယုံစာတန်း), là tác phẩm còn tồn tại sớm nhất về các nghi thức và phong tục của triều đình Miến Điện. Tác phẩm được viết bởi Inyon Wungyi Thiri Uzana, còn được gọi là Inyon Ywaza, dưới thời trị vì của Alaungpaya, người sáng lập ra triều đại Konbaung.

Cuộc sống cung đình trong triều đại Konbaung bao gồm các nghi lễ được hệ thống hóa và nghi lể đổi mới cùng với sự phát triển của vương triều. Nhiều nghi lễ bao gồm các ý tưởng Ấn Độ giáo được bản địa hóa và điều chỉnh cho phù hợp với các truyền thống hiện có, có nguồn gốc ở cả Miến Điện và Phật giáo. Những nghi lễ này cũng được sử dụng để hợp pháp hóa quyền cai trị của các vị vua Miến Điện, vì các quốc vương Konbaung tuyên bố có nguồn gốc từ Maha Sammata thông qua gia tộc Sakyan (trong đó Đức Phật Thích Ca là một thành viên) và Nhà Vijaya. Cuộc sống trong cung đình được quy định chặt chẽ. Thái giám (မိန်းမဆိုး) giám sát các cung nữ trong gia đình hoàng gia và các gian phòng. Thê thiếp bậc thấp không thể cư trú trong các tòa nhà chính của cung điện.

Những người Bà La Môn, thường được gọi là ponna (ပုဏ္ဏား) trong tiếng Miến Điện, từng là chuyên gia cho các nghi lễ tế tự, chiêm tinh học và các nghi thức sùng kính đối với các vị thần Hindu tại triều đình Konbaung. Họ đóng một vai trò thiết yếu trong các nghi lễ lên ngôi vua, các nghi lễ dâng mình và thiêu thân được gọi là abhiseka (ဗိဿိတ်). Những người Bà La Môn thuộc triều đình (ပုရောဟိတ်, parohita) đã hòa nhập rất tốt vào cuộc sống hàng ngày tại triều đình, cố vấn và tư vấn cho nhà vua về nhiều vấn đề khác nhau. Một hệ thống phân cấp xã hội giữa những người Bà La Môn xác định các nhiệm vụ và chức năng tương ứng của họ. Các nhà chiêm tinh Bà la môn được gọi là huya (ဟူးရား) chịu trách nhiệm xác định các phép tính chiêm tinh, chẳng hạn như xác định thời điểm tốt lành cho việc thành lập kinh đô mới, cung điện mới, chùa chiền, hoặc giả định về nơi ở của hoàng gia, thông báo một cuộc gặp, rời khỏi địa điểm, thăm viếng một ngôi chùa hoặc bắt đầu một chiến dịch quân sự. Họ cũng thiết lập lịch tôn giáo, chuẩn bị niên lịch (သင်္ကြန်စာ), tính toán nhật thực và nguyệt thực sắp tới, xác định các ngày lễ hội chính dựa trên chu kỳ âm lịch, và thông báo ngày giờ tốt lành. Một nhóm đặc biệt gồm những người Bà La Môn thực hiện nghi lễ abhiseka cũng được chọn làm pyinnya shi (ပညာရှိ), được chỉ định là cố vấn hoàng gia.

Nghi lễ hoàng gia

Các buổi lễ tổ chức xa hoa xung quanh nghi thức mừng thọ các thành viên hoàng gia. Nhưng người Bà La Môn chủ trì các nghi lễ tốt lành này, bao gồm lễ xây dựng kinh đô hoàng gia mới, lễ cúng cung điện mới, lễ cày hoàng gia, lễ đặt tên, lễ ăn cơm mới, lễ thôi nôi, lễ xức đầu abhiseka, lễ năm mới (Thingyan) của người Miến... Trong nghi lễ Thingyan, một nhóm 8 người Bà La Môn hoặc 8 nhà sư Phật giáo phun nước ban phước khắp khuôn viên hoàng cung, tại Hluttaw, triều đình, các cổng thành chính và 4 góc của kinh đô. Nhà vua hầu hết tham dự các nghi lễ này cùng với các thành viên hoàng gia.

Các cung điện cụ thể trong hoàng cung được dùng làm nơi tổ chức các nghi lễ mừng thọ khác nhau. Ví dụ, Điện đại lễ là nơi các hoàng tử trẻ đã trải qua nghi lễ đón tuổi Shinbyu và được phong làm Pabbajjā. Đây cũng là địa điểm mà các hoàng tử trẻ đã làm lễ buộc tóc bằng một chiếc topknot (သျှောင်ထုံး). Những bữa tiệc năm mới công phu của người Miến Điện diễn ra tại Hmannandawgyi (မှန်နန်းတော်ကြီ, Điện pha lê): vào ngày thứ ba của năm mới, nhà vua và hoàng hậu dự tiệc bằng gạo Thingyan, nấu cơm được nhúng vào nước thơm lạnh, trong khi ngồi trên ngai vàng của họ. Các buổi biểu diễn âm nhạc và kịch và các bữa tiệc khác cũng được tổ chức trong cung đó.